Fauna i Flora - Orlik Krzykliwy

Vitajte!

Zajmujemy się ludnością, historią, architekturą, turystyką… Więc czas na przyrodę. Przedstawiamy Wam dziś „perełkę” fauny beskidzkiej – Orlika Krzykliwego *. A całość okraszona będzie świetnymi fotografiami Naszej dobrej przyjaciółki Leny i jej męża, Daniela (Dzięki!).

Orlik Krzykliwy uchwycony obiektywem Leny Król

Orlik Krzykliwy ( łacińska nazwa to Clanga pomarina) należy do rodziny jastrzębiowatych, i jest spokrewniony m. In. z Orłem. Jest to duży, drapieżny ptak, prowadzący w dodatku wędrowny tryb życia. Barwa upierzenia: Jednolity ciemny brąz, matowy z czarnym odcieniem. Zamieszkuje wschodnia i południową Europę ( na wschodzie sięga mniej więcej po zachodnią Białoruś), a także Kaukaz i Azję Mniejszą.  Jak już wspomniano, Orliki prowadzą wędrowny tryb życia, a ptaki żyjące w Europie udają się na okres zimowy do Afryki. Można by rzec że wówczas w Afryce „sami swoi” goszczą J. Ptaki te przelatują w kwietniu oraz w okresie wrzesień – październik. W Europie Zachodniej dzisiaj już Orliki nie występują – jako drapieżne ptaki przez wieki były tępione, i na Zachodzie ich populacja zginęła. Jednak ostatnimi czasy i tam Orliki zaglądają, co wróży szansę na powrót tego pięknego ptaka na te obszary. Dlaczego o nim dziś mowa? A dlatego, że Orliki żyją także w Polsce, jest to ptak nieliczny… Ale jest nieprzerwanie od wieków. Na ziemiach Polskich żyją na terenie Warmii i Mazur oraz na obszarach południowo-wschodnich – czyli na Beskidzie Niskim. Pojedyncze sztuki spotykano też w Wielkopolsce i na Śląsku. Dawniej gatunek ten był w Polsce liczny, wręcz pospolity. Dziś jego populację liczy się na 2,5 do około 3,5 tysiąca par. Nie zmienia to faktu ze jest to najliczniejszy reprezentant Orłów w Polsce. 

i znów szybujący... :)

Coś o samym ptaku i jego żywocie w BN. Otóż, jak na Orła przystało, samica jest nieco większa od samca o czym mówi już rozpiętość jej skrzydeł – ponad 160 cm! Pod koniec kwietnia/początkiem maja samica składa (przeważnie) dwa jaja, o białawym odcieniu, pokryte brązowymi plamkami. Wysiaduje je przez okres 33-43 dni. Zaś po 45 – 50 dniach od wyklucia pisklęta opuszczają gniazdo. Warto tu dodać że obydwoje rodziców zajmują się nimi, chociaż rzadko udaje im się wychować obydwoje młodych. Gniazdują w gęstych lasach z wysokim drzewostanem.  Żywią się produktem mięsnym – od dużych owadów po zające. Ale najbardziej lubią gryzonie – są więc sprzymierzeńcem rolników. Orliki zerują na terenach otwartych, szczególnie zaś na podmokłych łąkach, ofiarę wypatrując podczas szybowania, bądź też z wysokiego drzewa lub brodząc w wodzie, w czym pomocne są mu długie nogi.  

Ptak ten jest dumą Beskidu Niskiego. Populacja z obszaru BN szacowana była w 2010 roku  na około 160 – 180 par**. Na obszarze BN i Bieszczad preferują buczynę karpacką z domieszką jodły. Gniazda budują najczęściej właśnie na jodłach, w pobliżu cieków wodnych. Można je zobaczyć czatujące na ofiarę na ogrodzeniach, słupach elektrycznych czy rogalach. Ptak ten żyje m. In. na terenie Magurskiego Parku Narodowego i jest umieszczony na jego godle.

Co zagraża Orlikowi? Otóż  NIESTETY bardzo wiele. Zarastanie podmokłych terenów, intensyfikacja rolnictwa, kłusownictwo, melioracje, zanieczyszczenie środowiska… Dużo tu mówić. Ale na szczęście ptak ten jest chroniony, W Polsce objęty jest ochroną ścisłą i wpisany jest do Polskiej Czerwonej Księgi – nie wolno na niego polować, a gniazda Orlików są objęte ochroną. W celu zwiększenia populacji prowadzi się nawet ochronę „drugiego pisklęcia” – otóż gdy ptaki nie mogą wyżywić dwóch piskląt, słabsze jest odrzucane. Wtedy to odpowiednie służby zabierają nieszczęsnego ptaszka i oddają go na wychowanie np. żyjącemu w niewoli Myszołowowi. Metody te ratują wiele ptaków.  W samym Magurskim PN od lipca 2012 roku prowadzona jest ciekawa akcja: Trzem młodym osobnikom założono specjalne nadajniki, pozwalające na obserwowanie tras ich przelotu. W celu śledzenia ptaków powstała nawet strona internetowa: www.migracje.magurskipn.pl dzięki której właściwie każdy z Nas może podglądać Łysą, Myscową i Mrukową –tak bowiem nazywają się te ptaki. Trasy ich wędrówek można także śledzić na www.beskid-niski.pl

Mimo trudnych czasów w Beskidzie Niskim właśnie swój raj odnalazły Orliki Krzykliwe. Nie ma dziś tam ludzi, są ptaki. W pewien sposób pobudza to do refleksji…

Logo Magurskiego Parku Narodowego - szybujący Orlik Krzykliwy /www.bezmapy.pl/

A już wkrótce relacje z Naszych zimowych wędrówek, ze „świeżymi” zdjęciami, może nie cudownej jakości i nie cudownej pogody, ale za to z prawdziwymi przeżyciami :)

Pozdrawiamy Was gorąco!

P.S. Tutaj linki do stron na których można podejrzeć Nasze „ptaszki”:

www.beskid-niski.pl

www.migracje.magurskipn.pl

a tego "złapał" Daniel - dzięki za fotografię :)

*informacje częściowo oparte o pl.wikipedia.org

** dane z www.migracje.magurskipn.pl