Łemkowie - zapoznanie sie

Łemkowie zamieszkiwali znaczną cześć Karpat. Sami nazywali siebie Rusnakami. Nazwa ta łączyła ludy zamieszkujące praktycznie całe pasmo tychże gór. Nazwa Łemkowie występuje tylko w Polsce i została nadana po trochę jakby drwiąco, gdyż w rozmowie często używali słowa „lem" oznaczającego "tylko, jeno ". Nazwa ta stopniowo się upowszechniła.  

Ziemie zamieszkiwane przez Łemków w 1944 roku /z internetu/

Łemkowie zajmowali sie przede wszystkim rolnictwem, jednak warunki górskie zbytnio temu nie sprzyjały. Wiele rodzin utrzymywało się tez z innych zajęć, np. handel, produkcja rzemieślnicza, produkcja mazi, dziegciu, obróbka kamienia, koronkarstwo, wytwarzanie drewnianych przedmiotów. W wsiach łemkowskich występowała zagroda jedno budynkowa (Łemkowszczyzna środkowa i wschodnia) lub dwu budynkowa (Łemkowszczyzna zachodnia). Łemkowski dom to chyża. Na zagrodę jedno budynkową składały się: pomieszczenie mieszkalne, pomieszczenie gospodarcze oraz pomieszczenie dla zwierząt. W jednej stronie chyży znajdowała sie cześć mieszkalna, najczęściej dwuizbowa (izba i alkierz), a po drugiej stajnia z boiskiem. Do izby wchodzono przez sień. Dach kryto słomą, a w późniejszym okresie gontem. Ściany budowano z belek świerkowych lub jodłowych. Okna były stosunkowo małe. W zagrodach dwubudynkowych dodatkowo był sypanec-czyli spichlerz, w którym przechowywano zboże itp. Przez bardzo długi czas chyże były kurne, czyli bez komina, dym z pieca unosił sie w izbie lub przedostawał się do sieni. Dopiero w okresie międzywojennym budowano piece z kominami. Wewnątrz chyży panował na ogól półmrok, gdyż przez małe okna docierało niewiele światła. W chyży znajdowały sie poza dużym piecem również stół, ławy, które w nocy służyły do wypoczynku, kołyska. Charakterystycznym elementem był żad ikon, wiszących pod sufitem.

Chyża w Nowicy /z internetu/

Kolejnym bardzo charakterystycznym elementem kultury Łemków są barwne stroje.

 Na całym obszarze Lemkowyny występowały te Same zasadnicze części. W ubiorze 

męskim była to lniana koszula-soroczka, lniane spodnie-nohawky i sukienne-chołośni,

 kamizelka z sukna-łajbyk,bruszlyk, kapelusz filcowy-uhersky, obuwie skórzane-kierpci,

 przywiązywane do spodni. Jako okrycie wierzchnie noszono hunie. Zamożniejsze osoby

 nosiły czuche-obszerny płaszcz. Strój kobiecy był bardziej barwny- lniana koszula,

 wyszywana ściegiem krzyżykowym, spódnica-kabat, z przodu zasłonięta zapaskom. 

Na koszule zakładano gorsety. Na głowę zakładano chustki-dziewczęta, a kobiety 

czepki. Na ramiona zarzucano również chustę zwaną-płachta. Na nogi zakładano skórzane

 obuwie-kierpci.

 

Lemkynie w stroju ludowym /fot. wyciszkiewicz.chojnow.eu/

To tylko informacje wstępne, poszczególne tematy, mamy nadzieję ze ciekawe, poruszymy w osobnych tematach, i tak powiemy coś niecoś o stroju, języku, kulturze, zabudowie.. Zakrasimy to też i Naszymi zdjęciami, nie tylko ilustracjami z internetu :) Zobaczycie sami,

Pozdrawiamy gorąco,

Ostante zdravy :)