Park Miniatur w Ropie

Witajcie,

tak jak obiecaliśmy, wracamy dziś ponownie do Ropy, dużej wsi leżącej nad rzeką o tej samej nazwie.
Dziś oprowadzimy Was po bardzo ciekawym parku. Parku Miniatur.
Wieża Eiffla, Kolosseum, Wersal... Nie nie, tego tam nie zobaczycie. W tym parku zobaczycie architekturę sakralną i mieszkalno - gospodarczą pogranicza polsko - słowackiego. Nie jest duży - zobaczycie tam raptem 30 obiektów. Myślę jednak że nie będziecie zawiedzeni.
Park Miniatur w Ropie powstał w lipcu 2012 roku. Zlokalizowano go w centrum wsi, naprzeciw nowego kościoła, niedaleko zespołu dworskiego i co ważne - także parkingu. Dotrzeć więc do niego jest stosunkowo łatwo. Obiekty zwiedza się, chodząc krętymi,  żwirowymi alejkami - a jako że znajduje się na pochyłym, nierównym terenie, całość wygląda całkiem przyjemnie. Miniatury zabudowy wykonano z drewna i blachy w skali 1: 25. Całkiem nieźle oddają swoje oryginały. Autorem tych małych arcydzieł jest Pan Janusz Kuliga. Nie jest to jego pierwsze "Zamówienie" - podobne prace wykonał dla parku Ośrodka "Caritas" w Myczkowcach.  Zwiedzanie parku jest darmowe, więc nie trzeba się bać "kosztów". Ważne jednak, by trafić na odpowiednią porę roku - najlepiej lato, wczesną jesień, lub też późną wiosnę. My akurat byliśmy tutaj wczesną wiosną, a właściwie nawet na przedwiośniu. Park więc nie był tak ładny i malowniczy jak np. latem. Brakowało kilka obiektów (były w remoncie), teren był jeszcze nieuporządkowany po zimie.. Niemniej nie żałowaliśmy wcale, że tutaj zajrzeliśmy. Długo spacerowaliśmy alejkami, przyglądając się "małym" cerkiewkom i innej zabudowie, zaglądaliśmy przez okna, mogliśmy nawet dotknąć krzyży na baniach cerkiewnych, czego zazwyczaj się zrobić nie da (nie mamy wszak skrzydeł). Nie tylko mi i Nucie się tutaj spodobało - również i moja siostra nie chciała stąd wychodzić...

Park można zwiedzać w dowolnych porach, bądź to samemu, bądź też z przewodnikiem - w tym celu trzeba się wcześniej umówić przez telefon z przewodnikiem (nr tel. 18 353-06-11).

Jakie obiekty "skopiowano" w parku?
- 9 świątyń z Polski (Ropa, Łosie, Kunkowa, Przysłup, Hańczowa, Ropki, Sękowa, Męcina Wielka, Owczary),

- 9 świątyń z terenu Słowacji (Hranicne, Zboj, Fricka, Lukow Venecia, Trocany, Mikulasova, Krive, Jedlinka, Hervartov)
- 12 obiektów zabudowy mieszkalno - gospodarczej:
* zagroda pogórzańska z Ropy (kuźnia, chata, wiatrak turbinowy)
* zagroda maziarska z Łosia (chata, spichlerz, wozownia)
* zagroda słowacka z okolic Bardejova ( 6 budynków znajdujących się w skansenie w Bardejowskich Kupelach)

Może więc pokrótce przedstawimy Wam to, co zobaczyliśmy, z małymi adnotacjami. A to czego nie widzieliśmy - nie pokarzemy, ale też coś niecoś o obiektach wspomnimy :)

Męcina Wielka - cerkiew św. św. Kosmy i Damiana
Parafia prawosławna w Męcinie powstała już w 1546 roku. Jej dobra przeszły po Unii Brzeskiej w ręce kościoła rzymskokatolickiego. Istniała już wówczas cerkiew, niemniej nie wiadomo o niej nic konkretnego. Obecna świątynia powstała w 1807 roku. Ucierpiała znacznie podczas walk w 1915 roku. W roku 1930 przeszła gruntowny remont. Dostawiono wtedy kruchtę i zakrystię, dach pokryto blachą i zmieniono m. in. kształt bań. Kolejny remont przeprowadzono w l. 80 XX wieku.
Świątynia jest drewniana, trójdzielna, o konstrukcji zrębowej. Jest to w typ zachodnio łemkowski - nad przedsionkiem (babińcem) wznosi się wieża - o konstrukcji słupowo - ramowej, z zachatami i pseudoizbicą. Wieżę wieńczy kopuła, zaś nawę i prezbiterium - pseudolatarnię. Dach pokryty jest obecnie gontem. Wewnątrz znajduje się XIX - wieczny ikonostas. Od 1951 r. świątynia pełni rolę kościoła rzym. - kat.

cerkiew p.w. św. św. Kosmy i Damiana w Męcinie Wielkiej

ciekawie prezentuje się masywna wieża - dzwonnica

Przysłup - cerkiew św. Michała Archanioła
Świątynię zbudowano w 1776 roku. Wcześniejszy obiekt znajdował się nad potokiem, i był corocznie zalewany, mieszkańcy więc postanowili cerkiew przenieść wyżej, co rzekomo zakończyło się katastrofą. XVIII - wieczną świątynie przebudowano w 1880 roku. Poszerzono wówczas przedsionek oraz m. in. przebudowano wieżę. Przeniesiono też do świątyni ikonostas z Kunkowej lub leszczyn. Po Akcji Wisła świątynię wykorzystywał kościół rzym. - kat. Budynek był w bardzo złym stanie technicznym, jednak w l. 80 został wyremontowany, i służy teraz parafii unickiej.
Świątynia jest drewniana o konstruk zrębowej, trójdzielna, Nawa i przedsionek mają równą wysokość, podczas gry prezbiterium jest niższe. Nad babińcem stoi wieża - dzwonnica. Dach pokryty blachą, wieżę, nawę i prezbiterium wieńczą hełmy. Wewnątrz znajduje się m. in. XVIII - wieczny ikonostas i polichromie z 1929 roku.

cerkiew w Przysłupiu

w tej skali ciekawie prezentuje się blaszany dach :)

Kunkowa - cerkiew św. Łukasza Apostoła
Powstała w 2 połowie XIX wieku, ok roku 1868. Typowa świątynia Zachodnio łemkowska. Drewniana o konstrukcji zrębowej, trójdzielna, z wieżą nad babińcem, Dach pokryty blachą, z trzema hełmami z pseudolatarniami. Dach w dolnej partii zakończony załamaniami. Wewnatrz m. in. wyposażenie z XVIII i XIX wieku, polichromie z lat 1904 - 1905. Jest własnością parafii prawosławnej.

cerkiew w Kunkowej

pomyślcie ile pracy musi kosztować wykonanie takiej małej świątyni....

Hańczowa - cerkiew Opieki Matki Bożej (Pokrow)
Cerkiew zbudowano prawdopodobnie w XVIII wieku, w miejscu wcześniejszej świątyni, o czym świadczą znaleziska fundamentów pod nawą. Świątynię przebudowano w 1871 roku. Kolejny remont miał miejsce w latach 1960 - 66, wtedy to natrafiono na pozostałości dawnej świątyni. Ponownie remontowano ją w latach 2004 - 2013. Niewiele brakło, by cerkiew została rozebrana w latach 50 - była w bardzo złym stanie technicznym, na szczęście uratowała ją grupa mieszkańców, która powróciła z wysiedlenia. Świątynia pewien czas pełniła role kościoła, jednak teraz jest własnością kościoła prawosławnego (od 1958 r.)
Jest to świątynia drewniana o konstrukcji zrębowej, trójdzielna, typu Zachodnio łemkowskiego. Dach kryty blachą, z dużymi kopułami nad wieżą, nawą i prezbiterium. Wewnątrz m. in. polichromie z XIX wieku i ikonostas z 1 poł. XVIII wieku.

cerkiew w Hańczowej

porównajcie koniecznie zdobienia miniatury i oryginału :)

Łosie - cerkiew Narodzenia Najświętszej Marii Panny
Wzniesiona w 1810 roku, przebudowana w 1876 lub 1928 roku - wówczas to m. in. poszerzono nawę. Cerkiew jest trójdzielna, drewniana, z wieżą nad babińcem. Dach kryty blachą, zwieńczony niewielkimi baniami. Wewnątrz m. in. ikonostas z XVIII/XIX wieku i polichromie z 1935 roku.

cerkiew w Łosiach

brak tylko nietoperzy :)

Ropki - cerkiew Narodzenia Bogarodzicy
Świątynię wzniesiono prawdopodobnie w 1801 roku, w miejscu wcześniejszej, XVII wiecznej świątyni. Po wysiedleniach cerkiew podupadała, na szczęście przeniesiono ją w l. 70 do skansenu w Sanoku.
Jest to drewniana, trójdzielna świątynia o konstrukcji zrębowej, z wieżą nad babińcem. Dach kryty gontem, zwieńczony dużymi baniami z tego samego materiały. Wewnątrz malowidła z końca XIX wieku autorstwa słynnych Michała i Zygmunta Bogdańskich.

Sękowa - kościół św. Filipa i św. Jakuba
Wzniesiono go około 1520 roku. Rozbudowany w XVII i XVIII wieku. Ucierpiał poważnie podczas walk w latach 1914 - 1915 - żołnierze pozyskiwali z niego surowiec do budowania umocnień i na opał. Zrekonstruowany w 1918 roku, oraz ponownie w 2 połowie XIX wieku.
Drewniana świątynia o konstrukcji zrębowej, jednonawowa z trójbocznie zamkniętym prezbiterium. Wewnątrz m. in. chrzcielnica z XVI wieku i ołtarz główny z XVII wieku. W roku 2003 świątynię wpisano na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Niestety nie było miniatury Sękowskiego kościółka - pewnie była w remoncie. Pokarzemy Wam więc zdjęcie "oryginału".

kościół w Sękowej

Ropa - kościół św. Michała Archanioła.
Kościół w Ropie opisaliśmy już poprzednio tutaj, nie będziemy więc niepotrzebnie sie rozpisywać. Jak na złość wtedy miniatura stała... za szybą w dawnym lamusie. Na szczęscie jednak obejrzeliśmy sobie oryginał w skali 1:1 :)

Owczary - cerkiew Opieki Matki Bożej
Cerkiew zbudowano w połowie XVII wieku, a moze nawet wcześniej. Rozbudowywano ją do obecnej formy w XVIII i XIX wieku, m. in. w 1783 roku dobudowano wieżę, Cerkiew po wysiedleniach w latach 40 przejął kościół rzym. - kat., jednak od lat 50. zezwolono na okazjonalne nabożeństwa grekokatolickie. Obecnie wykorzystują ją obydwa wyznania. W 2013 roku świątynia trafiła na listę UNESCO.
Jest to cerkiew drewniana o konstrukcji zrębowej, typu Zachodnio łemkowskiego. Dach kryty gontem, z blaszanymi kopułami. Wewnątrz m. in. XVII wieczna ikona w jednym z bocznych ołtarzy i polichromie z 1938 roku. Tej świątyni również nie było w Parku podczas Naszych odwiedzin, prezentujemy więc jej oryginał (zamieszczona jest też fot. cerkwi w "Mini Galerii".

Jedlinka - cerkiew Opieki Bogarodzicy
Cerkiew zbudowano w 1753 roku. Podobno miała być zakupiona w Polsce i przeniesiona do Jedlinki w całości, ale w jakiej miejscowości - nie wiadomo...
Jest to trójdzielna, drewniana świątynia. Wieża - dzwonnica nad babińcem. Dach i kopuły kryte są gontem. Wewnątrz znajduje się m. in. XVIII wieczny ikonostas.

Mikulasova - cerkiew Opieki Bogarodzicy.
Zbudowano ją w 1730 roku. Została w roku 1931 przeniesiona do Bardejowskich Kupel, ale wedle informacji  - dotychczas stoi poza terenem skansenu, pusta, bez wyposażenia... Szkoda... Niemniej w sezonie turystycznym podobno odprawiane są  tam co niedzielę nabożeństwa.
Jest to świątynia drewniana, trójdzielna, z wieżą nad babińcem. Dach i kopuły kryte gontem.

to chyba jedna z piękniejszych cerkwi pogranicza...

Trocany - cerkiew św. Łukasza Ewangelisty
Cerkiew, jak i poprzednie, powstała w XVIII wieku (1739). Obecnie chyba jest rzadko użytkowana. Cerkiew jest drewniana, trójdzielna. Dach kryty gontem - nad nawą namiotowy a nad prezbiteriom trójspadowy. Wewnątrz m. in. Ikonostas z najstarszą ikoną (Mandylion) z XVI wieku.

ciekawy jest dach.. ;)

Krive - cerkiew św. Łukasza Ewangelisty
Zbudowano ją w 1 połowie XIX wieku. Jest drewniana, ale inna niż "Nasze" świątynie - nie ma bowiem układu trójdzielnego. Nad babińcem umiejscowiona wieża - dzwonnica.

taka inna, archaiczna rzec by...

Fricka - cerkiew św. Michała Archanioła
Powstała na początku XVIII wieku. Jest to świątynia drewniana, trójdzielna, z masywną wieżą - dzwonnicą nad babińcem. Wewnątrz znajduje się m. in. XVIII - wieczny Ikonostas.

Hranicne - kościół Niepokalanego Poczęcia NMP
Zbudowano go w 1785 roku. Jest to drewniana świątynia o konstrukcji zrębowej, trójdzielna, z wieżą nad przedsionkiem. W środku m. in. Ołtarz główny z 1670 roku.

Lukov Venecia - cerkiew śśw. Kosmy i Damiana
Cerkiew zbudowana w 1709 roku. Obecnie nieużytkowana. Jest to świątynia drewniana, trójdzielna, z wieżą nad babińcem, usadowiona na wysokiej podmurówce.

Hervartov - kościół św. Franciszka z Asyżu.
Zbudowano go około 1500 roku. W 2008 roku trafił na listę UNESCO. Jest to drewniana, trójdzielna świątynia. Nad przedsionkiem wieża z izbicą. Dach kryty gontem. Tej cerkwi niestety nie było wówczas - ale możecie zobaczyć zdjęcia oryginału na stronie Wikipedii.

Zboj -cerkiew Trzech Hierarchów
Cerkiew zbudowano w 1766 roku. W 1967 roku została przeniesiona do skansenu w Bardejowskich Kupelach. Drewnina, trójdzielna, dach potrójnie łamany, kryty gontem.

O zabudowie mieszkalno - gospodarczej już pisać nie będziemy, gdyż to wymagałoby tak na prawdę osobnego artykułu ;) Niemniej przyjrzyjcie się wiatrakowi turbinowemu z Ropy, ciekawa kopia. Zagrodę Maziarską obejrzycie w "realu" w pobliskich Łosiach, a zabudowę ze Słowacji - w skansenie w Bardejowskich Kupelach - to też nie jest daleko, więc polecamy gorąco.

Zabudowa z terenów Słowacji:





Zabudowa z Ropy:





Zagroda Maziarska z Łosia:





Pozdrawiamy Was serdecznie, na dziś to tyle. Teraz obejrzyjcie na koniec kilka zdjęć z parku.
Pozdrawiamy!

z Parku Miniatur tylko kilka kroków dzieli Nas od dworu

blisko też jest nowy kościół

dotykaliście kiedyś krzyża wieńczącego kopułę cerkwi? Tutaj możecie to zrobić ;)

Źródła inf:
gorlice.naszemiasto.pl
www.sadeczanin.info
www.stowpogranicza.ropa.iap.pl
www.drewniana.malopolska.pl
pl.wikipedia.org
cerkiew-hanczowa.pl
parafiaropa.pl
www.zabytkowekoscioly.net
www.powiat.nowy-sacz.pl
www.beskid-niski.pl