Zanim wejdziesz, przeczytaj :)

1) Materiały wykorzystane przez nas ( zdjęcia, rysunki, opisy ) służą tylko celom dydaktyczno - informacyjnym, nie czerpiemy z działalności żadnych korzyści. Wykorzystujemy materiały zarówno własne, jak również pozyskane w internecie, lecz tylko by ukazać czytelnikom piękno naszego świata :). Materiał internetowy pozyskujemy legalnie (nie jest on zastrzeżony prawami autorskimi, pochodzi ze źródeł masowych i edukacyjnych) - nie kradniemy niczyjej pracy. Jeśli jednak znajdziesz u nas swoje materiały bez wyraźnej zgody (mogło zdarzyć się niedopatrzenie z naszej strony) i poczujesz się urażony - prosimy, poinformuj nas, a natychmiast znikną one z naszych łamów :)
2) Blog nie ma charakteru naukowego. Jest to strona popularyzatorska. W miarę naszych możliwości (i ponieważ historia to nasze hobby) staramy się jak najwięcej umieszczać informacji historycznych oraz korzystać z literatury tematycznej, niemniej nie gwarantujemy "nieomylności" :)
3) Ilustracje opatrzone znakiem wodnym są naszą prywatną własnością. Jeśli znalazłeś tutaj przydatną ilustrację - napisz do nas. Podobnie rzecz ma się z zamieszczanymi tekstami.

Komentarze

Przywracamy możliwość komentowania wpisów na blogu. Oczywiście przypominamy, że komentarze anonimowe nie będą mogły liczyć na odpowiedź :)

niedziela, 17 stycznia 2016

Bohdan Igor Antonycz

Witajcie,

dzisiaj chcemy przybliżyć Wam wybitną postać pochodzącą z Łemkowyny, z Beskidu Niskiego. Przedstawimy Wam poetę, który przez całe swoje krótkie życie sercem, duszą i piórem związany był ze swoją małą ojczyzną.
Mowa o Bohdanie Igorze Antonyczu.


Bohdan Igor Antonycz (Богдан-Ігор Антонич) urodził się 5 października 1909 roku w Nowicy (Zachodnia Łemkowyna). Był synem parocha Wasyla Antonycza. Co ciekawe, wcześniej ojciec Bohdana nosił nazwisko Kit - lecz zmienił je, bo nie chciał by syn był pośmiewiskiem dla innych (szczególnie że był synem księdza). Bohdan pochodził z rodziny greckokatolickiej. Zresztą pozostał grekokatolikiem do końca życia.
Od początku wyróżniał się ciekawością otaczającego go świata, miłością do "słowa". Chyba też lubił się uczyć.
A uczył się początkowo w domu, pod okiem opiekunki pochodzącej z Nowicy. To jej zasługą było wpojenie mu przywiązania do ludowej tradycji, fantastycznych baśni, legend i opowieści, a nader wszystko - wierszy. W przyszłości stało się to zauważalne w jego twórczości. Antonycz nie tylko posiadł talenty pisarskie. Także malował i grał na skrzypcach a nawet komponował własną muzykę. Tym wszechstronnym zdolnościom zawdzięczał wspaniałe wiersze, tworzone w oparciu o przeżycia i bogatą wyobraźnię.
Wiersze zaczął pisać wcześnie, już w szkole.
Miał szczęście - jako syn parocha posiadł dość dobre wykształcenie, bowiem zazwyczaj tylko księży było stać na kształcenie swoich dzieci. A jako że był jedynakiem, był specjalnie traktowany. Co ciekawe, przez pewien czas mieszkał w Lipowcu -jego ojciec bowiem został parochem lipowieckiej parafii (był nim w latach 1913-1918).
B. I. Antonycz /źródło: pl.wikipedia.org/

W roku 1928 ukończył Gimnazjum w Sanoku. Tutaj też pogłębił swoją wiedzę (a właściwie zetknął się) z języka ukraińskiego - bowiem ukraińskie i rusińskie dzieci pobierały tam lekcje tegoż języka. To też wykreowało jego osobowość i przyszły sposób tworzenia.
W 1928 roku przeprowadził się wraz z rodziną do Lwowa. Tam też zaczął naukę w Uniwersytecie, Lwowskim. Kształcił się w dziedzinie polonistyki i slawistyki. Co prawda była to polska instytucja, jednak pobierało w niej nauki wielu Ukraińców. Bohdan zaś nawiązał z nimi szybko serdeczne kontakty i przyjaźnie. Wspierany przez przyjaciół, zaczął szybko uczyć się literackiego języka ukraińskiego, oraz tworzyć w języku ukraińskim.
Był bardzo aktywny. Oprócz pisania wierszy zajmował się też publicystyką. Został współredaktorem czasopisma Dażboh, przeznaczonego dla młodych Ukraińców. Bardzo szybko odnalazł się w kulturalnym życiu Lwowa. Wkrótce na łamach licznych gazet zaczęły pojawiać się jego teksty, publikowane pod pseudonimem Zoil. Pisywał satyry i felietony. Szczególnym uznaniem cieszył się jego dowcip, ostry i dosadny.
Antonycz niemalże pochłaniał książki do gramatyki ukraińskiej. Bardzo szybko też nauczył się biegle władać tym językiem. Równolegle też aktywizował swoje życie literackie. Pisał recenzje, przekłady, robił wykłady na temat ukraińskiej (i nie tylko) literatury, polemizował na tematy społeczne i polityczne.
Bohdan nie tylko pisał wiersze. Próbował również swoich sił m. in. w prozie. Zaczął pisać nowelę Trzy Mandoliny, której niestety nie ukończył. Nie ukończył również swojej powieści Na druhomu berezi (На іншому березі). Antonycz ułożył także libretto do opery Dowbusz autorstwa A. Rudnickiego.
Jednak najwięcej miejsca w jego twórczości zajmowała poezja. Za życia wydał trzy tomiki wierszy: Prywitannia żyttia (Привітання життя) w 1931 roku [pl. Przywitanie świata] , Try persteni (три перстені, 1934) [pl. Trzy pierścienie]  oraz Knyha lewa (книга Лева) w 1936 roku [pl. Księga lwa].
Niestety, był człowiekiem wielkich myśli, lecz słabego zdrowia. Zmarł 6 lipca 1937 na zapalenie płuc we Lwowie. Przeżył zaledwie 28 lat.

Pomnik B. I. Antonycza w Nowicy

Już po jego śmierci wydano w 1938 roku zbiór wierszy Zelena jewanhelija (Зелена Євангелія) [pl. Zielona ewangelia] oraz Rotaciji (Ротації)[Obroty].
Bohdan Antonycz wierzył w niepodzielną jedność człowieka, przyrody i kosmosu. Pociągały go także sprawy społeczne, na co wpływ miała obserwacja nocnego życia w biednych dzielnicach Lwowa. Sam siebie nazywał małym chrabąszczem ukraińskiej poezji.
Dzisiaj uznawany jest przez wielu znawców literatury za twórcę nowoczesnej literatury ukraińskiej.

Poeta po latach został upamiętniony. Stanął skromny pomnik ku jego czci w Nowicy w roku 1989. Jego imieniem nazwano IV LO w Legnicy. Pamięta o nim również Sanok, nazwano jego imieniem m. in. jeden z trzech dębów posadzonych ku czci trzech wielkich pisarzy.
W 1994 roku Władysław Graban wydał zbiór wierszy B. Antonycza, przetłumaczony z języka ukraińskiego na polski. Nosi on tytuł Cała chmielność świata.

Śladem pamięci o wielkim łemkowskim poecie jest Szlak Literatury im. Bohdana Igora Antonycza. Wiedzie on przez cztery wsie łemkowskie: Nowicę, Leszczyny, Kunkową i Oderne. Liczy on około 15 km. Obejmuje on kilkanaście atrakcji, m. in. cerkwie drewniane (i kościółek) z wspomnianych miejscowości.

Na koniec przedstawiamy Wam kilka wybranych wierszy Antonycza. Pochodzą z  tomu Cała chmielność świata:

Kalina

Kalina pochylona w dół
niczym jagoda
rośnie w czerwone słowo

Do uskrzydlonej wiosny
módl się módl
i pisz na głazie
pieśń kalinową


Słońce promienne
niczym strzała
przeszpili każde słowo
przepali głaz

Tylko kalina
kwitnie wciąż na nowo
pieśnią kalinową


Kośba

Niby ostrzałkę
kosiarz słońce za pas wciska
aż dzień się staje jaśniejszy i głośny
w rękawy chwytasz czas
i słowa śpiewanej kośby
pokotem kładziesz w strofy
trud się natchniony spełnia
i pot skrzydlaty uleci z czoła


Chmiel

Dziewczyno wiosenny chmielu
opleć mnie dookoła
to dzięcioły wystukują nasze sny
pośród mchów i liści
w stu dąbrowach
Wesela omajone wiosną
noc z tobą jak narkotyk
tajemnica szczęścia
i chmielny dłoni dotyk

Las

Naucz się leśnej mowy
z lisiej myśli z szeptu saren
księżyc idzie szlakiem do dąbrowy
elegie pisać na pniach

Strumyki wypłukują srebro ciszy
w kropelkach rosy pławią się trawy
niechaj najprostsze słowo noc usłyszy
i w księdze lasu zapisze nieśmiało

Powroty

Powracam
tam gdzie olszy i ryby
gdzie mięta wierzby płaczki
malowane ściany
i znów całuję czarne skiby
padłszy przed słońcem na kolana
I pochyliło się nade mną
jak matka nad synem
i znów mnie ziemia wzmacnia
pocałunkami kwiatów
oszałamia

Tu skiby czarne trzęsawiska siwe
na płotach chmury
jak pieluchy wiszą
w kędziory maja omotany ciszą
na świat przyszedłem
w słońcu pod olchami


Dzisiaj to już koniec, życzymy miłego tygodnia.
Pozdrawiamy!





Źródła informacji:
kurirgalicyjski.com
saczopedia.wmediach.pl
pl.wikipedia.org
szlakiliteratury.pl/szlak-literatury-im-bohdana-antonycza/

22 komentarze:

  1. Wiersze przepiękne.
    Dzięki wam poznaję lepiej łemkowynę.
    Pozdrawiam zimowo:)*

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. To My dziekujemy za odwiedziny, i cieszymy się że możemy przybliżyć Ci ten teren

      Pozdrowienia ;)

      Usuń
  2. Smutno, że tak zdolny poeta, pisarz i publicysta zmarł w tak młodym wieku. Wspaniale, że jednak był doceniony i pamiętają o nim miasta. Najbardziej podobał mi się wiersz "Las". Pozdrawiam.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Życie nie zawsze jest dla nas łaskawe. Nam również ten wierszy przypadł do gustu. Ale trzeba przyznać że B.I.A. napisał wiele wspaniałych utworów..
      Pozdrowienia

      Usuń
  3. dzięki za ten wpis. Będąc w Nowicy nie raz mijaliśmy ten pomnik i parę informacji o Antonyczu do nas dotarło ale brakował właśnie takiego obszernego opracowania. :-)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Przyznam że nie mając dużo czasu, w najbliższej bibliotece na żadną literaturę Antonyczowi poświęconą nie trafiłem niestety.
      Ale dziękuję za dobre słowo
      Lubie jego wiersze, więc wpis był przyjemnością ;)
      Pozdrowienia

      Usuń
  4. Nie spotkałam się z poezją Antonycza.
    Dziękuję za przybliżenie tej postaci.
    Pozdrawiam serdecznie:)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Łemkowyna niestety nie ma zbyt wielu sławnych poetów. Więc pisanie o tych, których literatura "kojarzy" jest dla nas niejakim obowiązkiem ;)

      Pozdrawiamy i dziękujemy

      Usuń
  5. Żeby zrozumieć poetę, trzeba odwiedzić miejsca,które znał i pamiętał. Dzięki za przypomnienie Julianie.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Nie ma za co, cała przyjemność po naszej stronie ;)
      Pozdrawiamy

      Usuń
  6. Witam.
    Mam taki kieszonkowy tomik poezji z jego wierszami. Sa fajne.
    Pozdrawiam serdecznie.
    Michał

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. O! To jesteś szczęściarzem ;) Wiesz co dobre Michale :D

      Pozdrawiamy ;)

      Usuń
  7. Dzięki za materiał. O Bohdanie Antonyczu oczywiście słyszałem, jednak nigdy nie czytałem jego wierszy.
    Pozdrawiam Was serdecznie :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Nie jest łatwo te wiersze dostać niestety, nawet w internecie rrzeba chwilę poszperać. Ale warto - polecamy ;)
      Dzięki i pozdrowienia ;)

      Usuń
  8. Całkiem zapomniany... nie on jeden, szkoda. wielka dziura się robi od takich zapomnianych twórców w kulturze kraju, wielka...

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Niestety. W Polsce jednak zwykło się chwalić tylko polskich twórców, a tych nie-polskich w Polsce tworzących - odsuwać na bok. I tu niespodzianka. Bo przecież np. Mickiewicz nie polakiem a de facto litwinem był. Zresztą jeszcze kilkunastu co najmniej takich "polskich" twórców można by podać po namyśle..

      Pozdrowienia!

      Usuń
  9. No cóż, jak śpiewa Kombi - każde pokolenie ma swoje wsniosłe idee i często skupia się na swoim środowisku. Minione epoki nie uczyły tolerancji do innej kultury i prawa do życia ludzi o innym światopoglądzie lub religii. Mniejszość w zasadzie nie istniała i nie miała mieć własnego zdania. Podoba mi się wpis i poezja :)
    Pozdrawiam :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. To prawda. To jest wręcz obowiązkiem każdego pokolenia. Bo czym jest człowiek bez marzeń, idei, światopoglądu..? Niczym - i nikim ;)

      Dzięki za odwiedziny Krisie,
      Pozdrawiamy

      Usuń
  10. Piękne wiersze! Szkoda, że żył tak krótko ten wszechstronnie uzdolniony człowiek. Pozdrawiam :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tacy ludzie to skarb! Niewielu ich po ziemi chodzi (i chodziło) . . .

      Pozdrawiamy i dziękujemy ;)

      Usuń
  11. Naszło mnie kiedyś na połączenie literatury z turystyką i tak narodził się projekt Szlaki Literatury, którego założeniem jest poznawanie i mało popularnych pisarzy, jak i regionu, z którym są związani. Z braku czasu projekt na razie leży, ale na pewno do niego wrócę :) Tak się składa, że zaczęłam od Antonycza właśnie: http://szlakiliteratury.pl/szlak-literatury-im-bohdana-ihora-antonycza-opis-trasy/

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Świetny pomysł!Koniecznie musisz do niego wrócić - bo pomysł jest unikatowy:) Czekamy zatem na opisy kolejnych poetów i terenów z nimi związanych. Genialny post opisujący tą trasę:)
      Pozdrawiamy

      Usuń

Dziękujemy serdecznie za przeczytanie artykułu :) Mamy nadzieję że Ci się spodobał :) Prosimy, zostaw komentarz, i podziel się z nami opinią na temat wpisu, strony itd.
Na komentarze anonimowe nie odpowiadamy!