Zanim wejdziesz, przeczytaj :)

1) Materiały wykorzystane przez nas ( zdjęcia, rysunki, opisy ) służą tylko celom dydaktyczno - informacyjnym, nie czerpiemy z działalności żadnych korzyści. Wykorzystujemy materiały zarówno własne, jak również pozyskane w internecie, lecz tylko by ukazać czytelnikom piękno naszego świata :). Materiał internetowy pozyskujemy legalnie (nie jest on zastrzeżony prawami autorskimi, pochodzi ze źródeł masowych i edukacyjnych) - nie kradniemy niczyjej pracy. Jeśli jednak znajdziesz u nas swoje materiały bez wyraźnej zgody (mogło zdarzyć się niedopatrzenie z naszej strony) i poczujesz się urażony - prosimy, poinformuj nas, a natychmiast znikną one z naszych łamów :)
2) Blog nie ma charakteru naukowego. Jest to strona popularyzatorska. W miarę naszych możliwości (i ponieważ historia to nasze hobby) staramy się jak najwięcej umieszczać informacji historycznych oraz korzystać z literatury tematycznej, niemniej nie gwarantujemy "nieomylności" :)
3) Ilustracje opatrzone znakiem wodnym są naszą prywatną własnością. Jeśli znalazłeś tutaj przydatną ilustrację - napisz do nas. Podobnie rzecz ma się z zamieszczanymi tekstami.

Komentarze

Przywracamy możliwość komentowania wpisów na blogu. Oczywiście przypominamy, że komentarze anonimowe nie będą mogły liczyć na odpowiedź :)

sobota, 9 lutego 2013

Miasto Królewskie Biecz cz. I


Witajcie kochani!





Dzisiaj chcielibyśmy zabrać Was w podróż po jednym z najstarszych w Polsce, i najpiękniejszych miast.




Mimo iż leży na skraju Beskidu Niskiego, i można by rzec, rozgranicza Wyniesienie Ciężkowice i obszar Beskidów, miasto to jest perełką tej ziemi, pamięcią wielkich czasów, wielkiej historii i zawieruch dziejowych.




Niewiele na Beskidzie  Niskim mamy miast, tak naprawdę – żadnego konkretnego.  Gorlice, największe miasto regionu jedni włączają w obszar BN, inni nie. Tak samo jest z miasteczkiem do którego dziś Was zabieramy.
 
Przed Wami miasto królewskie Biecz.

                                                              Biecz - google maps


mapa Biecza dzisiejszego / źródło: www.polskaniezwykla.pl/







Może na początek krótki rys historyczny:


Pierwsze wzmianki o Bieczu znajdują się już w kronice Thietmara z Merseburga. Osada otrzymała prawa magdeburskie z rąk Bolesława Wstydliwego, około roku 1257, potwierdził to nadanie król Kazimierz Wielki w 1363 roku. Biecz stał się miastem królewskim  w 1306 roku. XIV i XV wiek był dla Biecza i mieszkańców czasem mlekiem i miodem płynącym. Już Władysław Łokietek miłował sobie to miasto, w okresie walk o zjednoczenie Polski  (1311-1312) zastanawiał się nawet nad przeniesieniem tutaj stolicy państwa z Krakowa. Do dziś zwykło się mówić że Biecz przez „jeden dzień był stolicą Polski”. Również Kazimierz Wielki, budowniczy i fundator zapisał się chlubnie na kartach Bieckiej historii, zezwalając na solidne umocnienie miasta potężnymi obwarowaniami, które w dużej części można podziwiać do dzisiaj. Za pierwszych Jagiellonów miasto było obiektem stałego zainteresowania  królowej Jadwigi i Władysława Jagiełły. Królowa Jadwiga ufundowała tu m. In. Szpital dla Ubogich. Stoi on do dziś, i jest najstarszym zachowanym szpitalem w Polsce. 

Biecz był siedzibą kasztelana Bieckiego, oraz miastem sądowniczym. Przebywał tu również kat, „pożyczany” także miastom sąsiednim. Z prawem miecza związana jest również tradycja, przez  historyków podważana, iż w Bieczu mieściła się pierwsza w Europie (i na świecie) szkoła katów, założona przez dobrodziejkę miasta – Świętą Królową Jadwigę.

Z Biecza pochodzi m. In. Biskup Warmiński Marcin Kromer, XVI – wieczny historyk i duchowny,  zaś w pobliskiej Woli Łużańskiej urodził się Wacław Potocki, znany wszystkim poeta i satyryk z XVII wieku.

Podupadać miasto zaczęło na przełomie XVI i XVII wieku. Później zaś zarazy, czasy potopu szwedzkiego aż wreszcie zabory dopełniły dzieła zniszczenia. W I wojnie światowej miasto nie ucierpiało poważnie, mimo iż tu również trwały poważne walki związane z tzw. Przełamaniem Gorlickim – pamiątką po tych walkach jest 5 cmentarzy wojennych. W czasach Międzywojnia  miasto powoli zaczęło się odradzać, lecz wybuch II wojny światowej zniweczył wszystko. Przez okres okupacji ziemia biecka byłą areną walki z okupantem, eksterminacji ludności  żydowskiej, terroru i grabieży zaborcy. Po wojnie miasto już nie odzyskało znaczenia administracyjnego i gospodarczego. Pewną ciekawostką jest to, iż po Akcji „Wisła” w Bieczu, po Sanoku zgromadzono największy zbiór sztuki wysiedlonej ludności Łemkowskiej ( między innymi liczne Ikony cerkiewne).  
Dzisiaj jest to małe, urokliwe miasteczko, otwarte dla turystów kochających piękne zabytki, i piękne krajobrazy.Ze względu na swoją zabudowę oraz zabytki nazywa się to miasto "Małym Krakowem".

A teraz zobaczcie mały fotoreportaż wykonany przez Rusałkę, Starego Dęba i Jaremo specjalnie dla Was. I wybaczcie słabą jakość zdjęć, nie dopisała pogoda, a i sprzęt niestety nie jest zbyt odpowiedni do takich zadań. Mimo tych niedociągnięć, mamy nadzieję że pokochacie Biecz od pierwszego wejrzenia :).

Ratusz miejski z wieżą.
 Powstał w 1450 roku, przebudowano go gruntownie w XVI wieku. Wieża zawaliła się w XVI wieku, odbudowano ją i jednocześnie nieco zmieniono. Kolejny raz została zniszczona w wielkim pożarze w 1903 roku, kolejny raz ją odbudowano. Obecny wygląd zawdzięcza renowacji w 1998 roku. Na wschodniej ścianie wieży znajduje się XVI wieczna tarcza zegarowa 24 - godzinna.

Ratusz z wieżą. Widok od strony zachodniej. /R/


Zegar, strona wschodnia./R/


Herb Biecza nad wejściem do ratusza. /R/


Kościół farny pw Bożego Ciała
Jeden z najwspanialszych zabytków sakralnej architektury gotyckiej w Polsce. Budowany wlatach 1490 - 1510, oprócz tego w skład kompleksu wchodzi zabytkowa plebania - dawny klasztor Norbertanek, brama wejściowa i dzwonnica.

Widok na zespół sakralny. /R/


Kaplica św. Barbary. /SD/

Monumentalny gotyk. /SD/

Widok na Basztę Rzeźniczą będącą także dzwonnicą. /SD/

Węgierskie figury apostołów. /SD/


W Bieczu znajdują się również pozostałości jednego z kilku znanych w Polsce barbakanów.

Barbakan /SD/

/SD/



Dzisiaj przedstawiamy tylko część Naszych materiałów dotyczących Biecza, resztę przedstawimy w najbliższym czasie gdyż zaprezentowanie ich na raz sprawiłoby iż artykuł stałby się zbyt długi.

  Ach, zapomnielibyśmy! Niedawno powstała wspaniała animacja ukazująca rekonstrukcję Biecza w wersji 3D - podajemy wam link, koniecznie obejrzyjcie ten krótki filmik, a zrozumiecie dlaczego to miasto nazywa się "Małym Krakowem"


Biecz w XVI wieku (autor: Tadeusz Bochnia)



Do zobaczenia!!!


14 komentarzy:

  1. mam wielka ochote, poogladac takie miejsca, zapomniane i bez turystow... jak tylko nadarzy sie okazja, na pewno sie wybiore, pozdrawiam serdecznie.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Zapraszamy serdecznie :) Jest to wspaniałe miejsce, ale cóż możemy mówić - to trzeba zobaczyć :)
      Pozdrawiamy gorąco :)

      Usuń
  2. W Bieczu byłem, ale to już dobre kilka lat temu. I nigdy bym nie powiedział, że to miasteczko łemkowskie?

    Beskid Niski ogólnie troszeczkę bardziej przyjazny dla obecnych turystów, ale za moich czasów, kiedy częściej tam wędrowałem, to noclegi były głownie na sianie w stodole. Śniadanie ludzie serwowali rodzinnie, kiedy sami jadali. :) Dali chleba (swojskiego), bo w sklepie bywał tylko raz w tygodniu. Tęsknie trochę za takimi czasami, kiedy ludzie byli otwarci dla siebie i grosz nie odgrywała większego znaczenia. :)

    Pozdrawiam.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Drogi Krisie, źle Nas troszeczkę zrozumiałeś, pewnie nie jasno się wyraziliśmy - to nie jest i nigdy nie było miasteczko Łemkowskie :) Ale do czasów II Wojny Światowej w dużej części było to miasteczko Żydowskie :) Ale to jedno z piękniejszych miejsc w Naszych strefach, chociaż niektórzy uznają Biecz za miasto leżące już poza BN :)
      Pozdrawiamy Cię Krisie :)

      Usuń
    2. Dzięki wielkie za to, że jesteście prowadzicie tego bloga :)
      Serdeczne pozdrowienia :))))))

      Usuń
    3. Nmzc:) Cieszymy się niezmiernie, że podoba Ci się to co opisujemy:)
      Serdecznie pozdrawiamy!

      Usuń
  3. Witajcie, po pierwsze dzięki za umieszczenie linku do mojego filmiku "Biecz - rekonstrukcja", po drugie: gratuluję Wam - świetny blog, ciekawe treści i piękne zdjęcia. Ja też jestem wielbicielem Beskidu Niskiego i Lemkowyny - 25 lat temu założyłem bazę namiotową w Radocynie aby propagować ten wspaniały region. Jeszcze słowo na temat modeli 3D w SketchUp'ie - aktualnie z Damianem Nowakiem z Magurycza (i z Biecza) pracujemy nad modelami 3D - rekonstrukcją nieistniejących już cerkwi z terenu BN i nie tylko. Pozdrawiam Tadek B.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Witamy:)
      I dziękujemy za słowa uznania, cieszymy się że ktoś docenia Naszą drobną pracę, i żę jest tak wielu ludzi którzy pałają do tej ziemi taką miłością jak My - i mamy nadzieję ze dzięki temu blogowi więcej osób pokocha BN :) Przepraszamy, że nie podaliśmy Pańskiego nazwiska przy linku - nie znaleźliśmy szczerze mówiąc danych, filmik już rozprowadzony jest w sieci, znaleźliśmy go zaraz jak tylko się pojawił wraz z innym blogowiczem, naszym dobrym znajomym i miłośnikiem BN Evanem Olcanem - ale juz poprawiliśmy Naszą gafę. I cieszymy się że będą rekonstrukcje cerkwi! I mamy tutaj pytanie, czy będziemy mogli dostac wersje owych filmików? Chielibyśmy je tutaj pokazac za Pana zgodą:) Jak to dobrze ze tą ziemie kocha tak wielu ludzi, i tak wiele dla niej robi...Cóż, Naszej pracy nie widac, nie słychac, jest maleńka..Ale uznaliśmy zę tą drogą trafimy do Naszych rówieśników i nie tylko, wszak mamy teraz Erę internetu... Pozdrawiamy i dziękujemy za wizytę:)

      Usuń
  4. Witajcie, co do nazwiska - to w ogóle mi na tym nie zależy więc nie ma za co przepraszać, ja się po prostu cieszę z każdego udostępnienia czy zlinkowania filmiku - Biecz jest mało znany a jest wart rozpropagowania, i jeszcze raz dziękuję, że to robicie. Co do BN, to wcale Wasza praca nie jest taka „maleńka” – to kawał dobrej roboty. Trzecia kwestia- modele cerkwi i filmiki z modeli – informację wyślę do Was mailem. Jeszcze raz dziękuję i pozdrawiam.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękujemy bardzo :) Cóż, tak samo i my się cieszymy każdą "duszyczka" któa zaciekawi się naszym tematem, i przekaże to dalej.. A za przyszłą informację bardzo dziękujemy, chętnie stworzymy kilka ciekawych artykułów o tych miejscach :) A mozę Pan zdradzic rąbek tajemnicy, nad jakimi cerkowiskami pracujecie w tej chwili? :)
      Pozdrawiamy

      Usuń
  5. Witam i dziekuje za sentymentalne spacery szlakami Beskidu Niskiego.
    Pozwole sobie zwrocic uwage na dwie niescislowsci w powyzszym artykule:
    1. biecki barbakan jest jednym z trzech w Polsce - oprocz krakowskiego jest przeciez warszawski
    2. Biecz owszem byl misteczkiem zydowskim, ale NIE 'w duzej czesci' zydowskim, Aktualnie rozpowszechnia sie te nieprawdziwa w swietle faktow informacje. A co mowia fakty:
    W 1899 roku Biecz liczył 3180 mieszkańców w tym 461 Zydów
    W 1912 roku Biecz liczył 3126 mieszkańców w tym 647 Zydów.
    w 1913 roku w Biecz liczył 3803 mieszkańców w tym 647 Zydow
    Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Witamy ;)
      Fakt, masz rację, w Polsce są 3 barbakany (znane), to Nasze niedociągnięcie. Przepraszamy :)
      Co do społeczności Żydowskiej - rozważając tą kwestię trzeba patrzeć nie tylko na liczbę, ale też i na rolę danej społeczności - Żydzi zaś można powiedzieć byli motorem napędowym w Bieczu :) Zajmowali się handlem i innymi drobnymi, aczkolwiek ważnymi zajęciami. Podane przez Ciebie dane są Nam znane :) W Bieczu Żydzi zawsze stanowili conajmniej 30 procent mieszkańców - I można powiedzieć dzięki temu że było to miasteczko w dużej mierze żydowskie :) Żydzi de facto nie mogli stanowić przeważającej społeczności w tym regionie, gdzie zamieszkiwała ludność polska, na ogół zresztą korzystająca z ich usług. W Bieczu stanowili maksymalną możliwą populację :)

      Pozdrawiamy ;)

      Usuń
    2. Niestety, mylicie się. W Polsce jest więcej barbakanów niż trzy, oprócz wymienionych: Gdańsk, Siewierz, Choszczno, Tenczyn, Jasna Góra (to z wikipedii). Dyskusja o Żydach Biecza bezprzedmiotowa, obie strony mają w jakiś sposób rację. Informacja o przewadze ludności żydowskiej w Bieczu biorą się stąd, że całe centrum praktycznie zasiedlone było przez Żydów, a przedmieścia przez Polaków. Pozdrawiam Krzysiek

      Usuń
  6. Nie każda budowla z tych omawianych w wikipedii jest prawdziwie klasyfikowana - barbakan to element umocnień wysunięty przed główną linię zabudowy obronnej, połączony z nią jedynie osłoniętym przejściem (to samo pisze wikipedia ) - i np "barbakan" w Choszcznie tak na prawdę nie był idealnym barbakanem, bowiem stanowił część murów miejskich - raczej można uznać go za basztę. Na Jasnej Górze nie było barbakanu a rawelin - dzieło obronne o zarysie bastionowym... Gdańska katownia (bodajże właśnie to jest ten barbakan, chyba nawet prostokątny) to już prawdziwy barbakan,fakt :)... itd itd :) Wymieniliśmy te Barbakany "najpewniejsze" :) De facto barbakany istniały zapewne przy każdym lepiej umocnionym mieście czy nawet zamku :) Więc to temat rzeka :) Co do Żydów - niestety szkoda że musimy mówić o nich w czasie przeszłym... Wystarczyło pół wieku by ich kultura została wymazana niemalże w 100 procentach z ziem beskidzkich... Szkoda.. Pozdrawiamy również serdecznie :) I zapraszamy na częstsze dyskusje ;) Bo dowiadujemy się z nich wielu nowych rzeczy;)

    OdpowiedzUsuń

Dziękujemy serdecznie za przeczytanie artykułu :) Mamy nadzieję że Ci się spodobał :) Prosimy, zostaw komentarz, i podziel się z nami opinią na temat wpisu, strony itd.
Na komentarze anonimowe nie odpowiadamy!