W ramionach Magurskiego Parku Narodowego - Krempna

Witajcie,

dziś chcieliśmy przedstawiać Wam wioskę, która zewsząd otoczona jest terenem Magurskiego Parku Narodowego, związku z tym zakład przemysłowy nie ma tu prawa bytu. Ludzie żyją tutaj głównie z wypasu bydła, oraz turystów, których przyciągają tutaj urokliwe widoki. Jak dla nas najcudowniejszy był widok zobaczony wczesnym rankiem w lustrze jeziorka -przeglądające się drzewa przysłonięte subtelnie jesienną mgłą. Zapraszamy na wędrówkę w nieznane.

Zalew w Krempnej o poranku /SD/

/SD/

Krempna to wieś założona na prawie magdeburskim w I połowie XV wieku. Jej nazwa prawdopodobnie wywodzi się od słowa "kram", gdyż leżała ona na dawnym Handlowym Szlaku Węgierskim i kupcy zwykli rozkładać tu swoje towary. Inne podania mówią o "krępej" budowie ciała mieszkańców, a także o pochodzeniu niemieckim "Krummbach"(niem. krzywy potok- wygląd rzeki przy osadzie).
Wieś założył Mikołaj Stadnicki, który miał ją w posiadaniu do 1510 r. Wg przekazów ludowych pierwsze zabudowania wsi znajdowały się w pobliżu wsi Żydowskie, gdyż jej mieszkańcy z powodów silnych wiatrów i częstych napadów musieli przenieść swe zabudowania nieco niżej.

widok na Krempną z cmentarza wojennego nr 6 /SD/

zapora, kładka, i piękne góry beskidzkie :) /SD/

/SD/

w drodze  do Żydowskiego /SD/

/SD/

Do drugiej połowy XIX wieku Krempna była największym ośrodkiem kamieniarstwa na Łemkowszczyźnie, wyrabiano tu przedmioty codziennego użytku, a także nagrobki i krzyże przydrożne. Później kamieniarstwo rozwinęło się w innych wioskach m.in. w Bartnym. Wioska była dwukrotnie przetrzebiona przez epidemie pierwszy raz cholery, drugi dyferytu. Przed I WŚ Krempna była małym miasteczkiem, istniała tu szkoła, karczma, tartak, telegraf. Niestety I WŚ poczyniła dość poważne straty w wiosce, ale mimo to jej odbudowa postępowała dość szybko. W 1928 w okolicach Krempnej jak i na całej Łemkowszczyźnie nasilił się proces przechodzenia na prawosławie. W 1929 powstała spółdzielnia "Zgoda" która zbankrutowała po 4 latach działalności. Od października 1939 władzę przejęli Ukraińcy, a do końca wojny stacjonowały tam jednostki Wermachtu. Podczas "Akcji Wisła" wysiedlenia uniknęły tylko 4 rodziny i unicki ksiądz. Od 1956 zaczęły się powroty Łemków na tereny z których byli wysiedleni. Chcieli by były odprawiane regularnie Msze Św, świątynia wymagała jednak remontu, przeciekał dach przez co zamknięto świątynię. Mieszkańcy domagali się remontu, jednak władza czyniła trudności. Tak dopiero w 1971 odbyła się pierwsza Msza Św. a w 1972  zakończył się remont. W latach 2001-2004 powstał nowy kościół, ponieważ, cerkiew nie była w stanie pomieścić wszystkich uczestników liturgii.

krzyż przy drodze do wsi Żydowskie /SD/

MPN wita :D /SD/

Z napisu nad drzwiami można wnioskować, że w 1778 r. stała tu cerkiew, data ta jest przez jednych uznawana za datę remontu cerkwi po 200 latach przez innych za datę jej powstania. Ta świątynia grekokatolicka śś Kosmy i Damiana (obecnie kościół pod wezwaniem św. Maksymiliana Kolbe) jest konstrukcji trójdzielnej. Należy ona do najbardziej typowych budowli sakralnych na Zachodniej Łemkowszczyźnie. Dość charakterystyczne dla tej budowli jest lekkie pochylenie babińca i prezbiterium "do środka". Wynika to najprawdopodobniej z położenia jej na słabych gruntach i stopniowemu osadzaniu się budowli. W przedsionku cerkwi znajduje się feretron z figurą Matki Boskiej (feretron-rzeźba na drążkach noszona podczas uroczystości religijnych) uważana przez miejscowych grekokatolików za cudowną. Wewnątrz znajduje się pełny ikonostas z 1836 r. malowany przez malarza pochodzącego z Przemyśla. Po prawej stronie można zauważyć cenny fragment starego ikonostasu pochodzącego prawdopodobnie z roku 1664.
Niestety oznaczenie dojścia do świątyni jest nieco ubogie. O ile na głównej drodze znajduje się drogowskaz Szlaku Architektury Drewnianej, o tyle na bocznej drodze nie mieliśmy pojęcia gdzie skierować swe kroki, gdyż cerkiew skryta jest za drzewami, i aby do niej dojść trzeba było skręcić na mostek. Udało się nam tam dotrzeć po zapytaniu o drogę 2 starszych pań- serdecznie dziękujemy za pomoc :). Nie mieliśmy niestety okazji dokładnie zobaczyć wnętrza tego cudu architektury, gdyż w drzwiach zastaliśmy kraty. Wielka szkoda, że wiele zabytkowych świątyń nie jest w pełni udostępniana dla turystów.

Cerkiew grekokatolicka pw. śś. Kosmy i Damiana w Krempnej /SD/

zdjęcie przez  kraty, szkoda że je tam zastaliśmy.. /SD/

dzwonnica /SD/

cerkiew w pełnym słońcu :) /SD/

cmentarz przycerkiewny /SD/

 /SD/

/SD/

/SD/

/SD/

Do Krempnej kierowaliśmy się od strony wsi Kotań (cudna świątynia, ale o tym innym razem) i pierwsze co napotkaliśmy po minięciu tabliczki z napisem miejscowości to kierunkowskaz wskazujący drogę na cmentarz wojenny nr. 6. Mimo, że było dość ciepło jak na tą porę roku i byliśmy trochę zmęczeni całodniową wędrówką to ciekawość wzięła górę i podeszliśmy na górkę by zobaczyć miejsce spoczynku. Nie żałowaliśmy - ten cmentarz był inny od spotykanych dotychczas, na ogromnych kamiennych kolumnach był położony wieniec z liści dębowych symbolizujących męstwo i dzielność żołnierzy. Liście te zostały wykonane przez arabskich rzemieślników na zamówienie polskich i austriackich żołnierzy przebywających razem na pokojowej misji. Można odczytać tu 2 inskrypcje :
Choć umarliście, żyjecie w pamięci, w miłości i błogosławieństwie pokoju oraz
Walczyliśmy pierś w pierś, zmartwychwstaniemy ramię w ramię.
Pochowano tu 53 żołnierzy armii austro-węgierskiej, 33 armii rosyjskiej i 34 nieznanych żołnierzy.

kierunkowskaz... /SD/

na cmentarzu wojennym nr 6 /SD/

miedziany wieniec /SD/

/SD/

niczym śpiący rycerze, prawda..? /SD/

/SD/

/SD/

widok ogólny cmentarza /SD/

tablica inf. na murach cmentarza /SD/

Schodząc z wzgórza, zauważyliśmy dość duży budynek. Był to Ośrodek Edukacyjny MPN wraz z Muzeum, niestety czas nas gonił i nie udało się nam zajrzeć do środka - a szkoda bo z tego co można znaleźć na stronie MPN jest tam kilka ciekawych rzeczy do zobaczenia.

siedziba MPN w Krempnej /SD/

/SD/

Po zwiedzeniu cmentarza i cerkwi udaliśmy się na poszukiwanie miejsca noclegowego, o którym prócz tego, że leży nad jeziorem nie wiedzieliśmy nic:). Jednak udało się nam dotrzeć bez większych problemów do celu. Po posileniu się i chwili odpoczynku wybraliśmy się na spacer nad zalew, okazał się bardzo głęboki - tak że kąpiel w nim jest niemożliwa. Jedyną możliwością poruszania się po wodzie były rowerki wodne lub kajaki. Lecz siedzenie na murku i wpatrywanie się w tafle działało naprawdę kojąco:) A po powrocie usiedliśmy przy mapie by zaplanować dokładnie następny dzień. Tak więc w drogę:)!

Rusałka

żegnamy piękną wieś Krempna, i Was drodzy czytelnicy. Do zobaczenia! /SD/

* inf. historyczne pochodzą częściowo ze strony beskid-niski.pl