Legendy Beskidu Niskiego - o świętym Janie z Dukli

Witajcie,
dziś chcielibyśmy Wam przedstawić kolejną z legend beskidzkich. Jakiś czas temu pisaliśmy o pustelni św. Jana z Dukli, oraz wspominaliśmy o jego żywocie. Dziś nawiązując tego tematu chcemy Wam przybliżyć legendę związaną z tym świętym. Jak to mówią w każdej bajce, opowiastce czy legendzie jest ziarno prawdy - tak więc miłego czytania. Legenda pochodzi ze zbioru przygotowanego przez Andrzeja Potockiego, wydanego pod tytułem "Legendy łemkowskiego Beskidu". Lektura tym razem będzie bardzo krótka, ale mamy cichą nadzieję, że Wam się spodoba ;)

Opowiadają, że urodził się na początku XV wieku w Przedmieściu Wyżnym, czyli dawnej wsi zwanej Starą Duklą, obok której z czasem powstało dzisiejsze miasteczko. Tam w Kościele św. Marcina miał być ochrzczony. Już jako młodzieniec wybrał życie pustelnicze i urządził swój erem na stoku góry Zaśpit. Po jakimś czasie mając lat ok. 25, wstąpił do klasztoru ojców Franciszkanów w Krośnie, a potem przeniósł się do Lwowa. Pod koniec życia stracił wzrok i chociaż nie widział świata ziemskiego to oczyma duszy widział Boga, zmarł bowiem w opinii świętości 29 września 1484 r. W czasie jego pobytu we Lwowie metropolitą Kościoła katolickiego był Grzegorz z Sanoka. Minęło bardzo wiele lat od śmierci ojca Jana i dopiero w 1615 roku rozpoczęto starania o jego beatyfikację, która nastąpiła znów po bardzo wielu latach, w 1733 roku.

Św. Jan z Dukli /źródło: www.srem.ordynariat.opoka.org.pl/

Prośby kierowane do świętej pamięci o. Jana, już rok po jego śmierci spowodowały wiele cudownych uzdrowień. Jedni odzyskiwali wzrok, inni mowę, jeszcze inni zostali uleczani z różnych chorób, a nawet odżywały martwo narodzone niemowlęta, co miało miejsce w roku 1492 i 1495 r. Królewicz Polski Jan Kazimierz w roku 1634 wyzdrowiał ze śmiertelnej choroby dzięki prośbie o wstawiennictwo Jana z Dukli. Wobec faktu, że wielu ludzi modliło się na cmentarzu, przy jego grobie, już dwa lata po jego śmierci podjęto starania w Stolicy Apostolskiej o zgodę na umieszczenie jego doczesnych szczątków wewnątrz kościoła w specjalnej krypcie przy wielkim ołtarzu. Stało się to jednak dopiero w 1521 roku
Kiedy wojska Chmielnickiego w 1648 r. odstąpiły od oblężenia Lwowa, ocalenie miasta przypisywano o. Janowi. Byli tacy, co widzieli, jak ukazał się w powietrzu nad lwowskim klasztorem ojców Bernardynów, czym spowodował panikę u oblegającej miasto kozackiej czerni.

W roku 1740 ojcowie bernardyni przystąpili w Dukli do budowy klasztoru. Początkowo był to drewniany budynek. Murowany zespół klasztorny zaczęto wznosić w 1761 roku, a ukończono trzy lata później. Jednocześnie w 1769 roku w miejscu pustelni Jana, na Zaśpicie, postawiono kościółek, który przetrwał do początków XX wieku. Nowy oddano do użytku w 1908 roku i stoi tam do dziś. W 1946 roku wywieziono ze Lwowa relikwie św. Jana i  umieszczono je w kościele ojców Bernardynów w Rzeszowie, a w 1974 roku przeniesiono je do kościoła ojców Bernardynów w Dukli. Papież Jan Paweł II kanonizował błogosławionego ojca Jana w 1997 roku, przy okazji odwiedzając Duklę.